Còn chưa đầy 1 tháng nữa kết thúc năm tài chính 2018, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) bất thường bất ngờ thay đổi chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh và lợi nhuận năm 2018, điều chỉnh giảm mạnh so với kế hoạch được thông qua từ đầu năm.
Cụ thể, đại hội đồng cổ đông nói trên đã thông qua các chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh năm 2018: Tổng tài sản có tăng trưởng 6 – 8%; dư nợ tín dụng tăng trưởng 8 – 9%; nguồn vốn huy động tổ chức kinh tế và dân cư tăng trưởng 9 – 10%; tỷ lệ nợ xấu (nội bảng) dưới 3%; và đặc biệt lợi nhuận riêng lẻ của ngân hàng chỉ 6.200 tỉ đồng (hợp nhất 6.700 tỉ đồng).
Mục tiêu kế hoạch kinh doanh và lợi nhuận nêu trên của VietinBank thấp hơn rất nhiều so với kế hoạch đã được thông qua hồi đầu năm 2018, thậm chí còn thấp hơn kết quả kinh doanh 9 tháng vừa qua.
Cụ thể, ĐHĐCĐ thường niêm 2018 thông qua, mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14%, tổng huy động từ 10-14% so với năm 2017. Lợi nhuận trước thuế kỳ vọng tăng 17%, đạt mức 10.800 tỉ đồng. Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ tín dụng duy trì dưới 2%.
Theo BCTC 9 tháng của ngân hàng này, tính đến 30/9/2018, tổng tài sản của VietinBank đã đạt 1.173 nghìn tỉ đồng, tăng 7,1% so với cuối năm 2017. Tiền gửi khách hàng tại thời điểm 30/9/2018 đạt 826 nghìn tỷ đồng, tăng 9,7% so với cuối năm 2017. Dư nợ cho vay khách hàng đạt 892 nghìn tỉ đồng, tăng 12,8%.
Đa số các chỉ tiêu tăng trưởng theo kế hoạch mới VietinBank giảm mạnh so với kế hoạch trước đó. Tuy nhiên, chỉ tiêu về tỷ lệ nợ xấu lại tăng tới 50%, từ dưới 2% lên dưới 3% (nội bảng).
Nợ xấu tăng mạnh ở nhóm nợ có khả năng mất vốn
Nếu chỉ nhìn vào kết quả lợi nhuận 9 tháng năm 2018 có thể thấy sự điều chỉnh này của VietinBank là bất thường, khó hiểu nhưng nếu nhìn vào bức tranh tăng trưởng nợ xấu của ngân hàng lại thấy dường như sự điều chỉnh này là có lý do.
Cụ thể, theo BCTC quý 3 của ngân hàng, lợi nhuận sau thuế đạt 1.873 tỉ đồng, tiếp tục giảm 4% so với cùng kì năm trước, cho thấy dấu hiệu giảm tốc lợi nhuận của ngân hàng đã rõ rệt hơn so với quý 2 (quý 2 giảm 1,4%).
Trong khi, nhiều mảng kinh doanh chính có tăng trưởng thu nhập đưa tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tăng gần 35% đạt 5.708 tỉ đồng. Cụ thể, thu nhập lãi thuần tăng gần 17% đạt 7.507 tỉ đồng; lãi thuần từ dịch vụ tăng 110% đạt hơn 786 tỉ đồng; lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối tăng 11% đạt 182 tỉ đồng; lãi thuần từ kinh doanh chứng khoán tăng 30% đạt 178 tỉ đồng.
Tuy nhiên, sự giảm sút của hoạt động kinh doanh khác và thu nhập từ góp vốn, mua cổ phần sụt giảm mạnh. Trong đó, thu nhập từ góp vốn giảm gần 90% chỉ mang về 10 tỉ đồng. Cùng với đó, chi phí dự phòng tăng mạnh gần 86% với 3.378 tỉ đồng tạo gánh nặng lớn lên lợi nhuận của ngân hàng trong quý 3.
Cùng với tăng trưởng tín dụng 9 tháng, số dư nợ xấu của ngân hàng cũng tăng mạnh gần 35% với 12.127 tỉ đồng, nâng tỉ lệ nợ xấu lên 1,36% so với cuối năm 2017. Trong cơ cấu nhóm nợ của VietinBank, số dư nợ có khả năng mất vốn (nợ nhóm 5) có mức độ tăng lớn nhất khoảng 67,5% từ 5.217 tỉ đồng lên 8.739 tỉ đồng.
Phát biểu tại ĐHĐCĐ bất thường mới đây, ông Lê Đức Thọ khẳng định: Theo định hướng chiến lược, VietinBank đang tích cực đổi mới và tái cơ cấu toàn diện hoạt động, nâng cao chất lượng, hiệu quả theo thông lệ quốc tế; thực thi mạnh mẽ quản trị theo chiến lược, phát triển hoạt động kinh doanh an toàn, hiệu quả, bền vững và hội nhập. Ngày 27/11/2018, NHNN đã phê duyệt Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020 của VietinBank. Hiện nay, VietinBank đang tập trung thực hiện các nội dung và mục tiêu của phương án này.
Ông Lê Đức Thọ thông tin, theo lộ trình thực hiện phương án tái cơ cấu gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020, lợi nhuận riêng lẻ năm 2018 của ngân hàng là 6.200 tỉ đồng (hợp nhất 6.700 tỷ đồng) và sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới đây.
VietinBank đã trình phương án phân phối lợi nhuận năm 2017. Theo đó, lợi nhuận sau thuế năm 2017 riêng lẻ của ngân hàng là 6.718 tỉ đồng. Ngân hàng trích 336 tỉ cho quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ (5%), trích 672 tỷ đồng cho quỹ dự phòng tài chính (10%), trích 1.675 tỉ đồng cho quỹ khen thưởng, phúc lợi. Việc phân chia phần lợi nhuận còn lại sau khi trích lập các quỹ năm 2017 sẽ được thực hiện khi NHNN có ý kiến phê duyệt bằng văn bản.
